Medicijn tegen organisatiechagrijn
Herken je de volgende situatie. Je werkt bij een bedrijf met mooie producten en diensten en veel goed opgeleide professionals. Collega’s met klinkende CV’s en dito opleidingen. Maar ook heel veel onvrede en chagrijn. Hoe kan dit?
Ik ga een verklaring geven vanuit een motivatietheorie ( de Zelfdeterminatie theorie van Edward L. Deci en Richad M. Ryan). Ik pak uit deze theorie één aspect. De Zelfdeterminatie theorie geeft aan dat ieder mens een drietal psychologische basisbehoeften heeft. Deze zijn:
- Behoefte aan autonomie.
- Behoefte aan betrokkenheid.
- Behoefte aan competentie.
De mate van autonomie geeft aan in hoeverre wij onze werkzaamheden op een vrije manier mogen invullen. Betrokkenheid beschrijft onze relaties met anderen en het gevoel ergens bij te horen. Competentie, tenslotte, geeft aan in hoeverre wij ons succesvol voelen. Naast deze basisbehoeften speelt ook het waarom we de dingen doen zoals we ze doen, een steeds belangrijker rol.
In heel veel werkomgevingen wordt er getornd aan deze basisbehoeften. Hoe vaak moeten we niet om 19:43 uur nog even snel voor de baas op sheet 3 bij de vijfde bullit de zin aanpassen. Om nog maar te zwijgen over het opleveren van rapporten, waarvan we totaal het nut niet inzien en ons iedere keer weer afvragen: “Voor wie en waarom doe ik dit?”
Gebeuren dit soort situaties te vaak, dan gaat dit op een negatieve manier knagen. Er ontstaat een gevoel, dat we in een keurslijf lopen, we ervaren steeds minder successen en lijken voortdurend in concurrentie met onze directe collega’s. Om over de zin van dit alles nog maar te zwijgen.
Is hier wat aan te doen? Op het niveau van organisaties en teams zijn dit vaak serieuze diepgewortelde problemen en vergt het oplossen ervan veel inspanning en lange een adem. Op individueel niveau kan het misschien veel sneller en raadt ik iedereen aan weer liefhebber te worden.
Het Algemeen Nederlands Woordenboek definieert een liefhebber als: iemand die veel van iets of iemand houdt; iemand die iets graag doet; iemand die iets of iemand heel leuk of mooi vindt. Daaraan toegevoegd kan nog worden dat een liefhebber zich met iets bezig houdt op niet professionele basis.
De liefhebber heeft dus alles in zich waarvan de wetenschap zegt dat het goed voor ons is!
Ik pleit er daarom voor dat we een werkleven lang liefhebber blijven. Zodat we ons iedere dag weer kunnen verbazen, kunnen leren en kunnen genieten. Om je al vast op weg te helpen een vragenlijstje
Vragenlijst voor de ware liefhebber:
- Waar beleef ik plezier aan, geniet ik van en/of ben ik trots op in mijn werk
- Waar ben ik goed in
- Wat is belangrijk voor mij
Wanneer je de antwoorden op deze vragen hebt, ga dat dan vooral doen en zorg ervoor dat je nooit een professional wordt!
